Wie me een beetje kent, weet dat ik steeds op zoek ben naar nieuwe dingen in de wereld van het eten. Dikwijls is dat binnen de wereld van groenten omdat daar voor mij de grootste uitdagingen en opportuniteiten liggen. Maar ook de wereld van vlees en vis is een wereld die me enorm kan boeien. Zeker nu de grote veestapel en overbevissing steeds meer in het nieuws komen, kijk ik reikhalzend uit naar alternatieven. Plantaardige, maar ook alternatieven die de druk wat kunnen wegnemen. Zo werd ik onlangs in contact gebracht met de Omegabaars. Dé meest duurzame vis ooit. Of zo wordt toch beweerd door bezieler van het project Bio-ingenieur Stijn Van Hoestenberghe.

Waarom is deze vis nu zo duurzaam?

Het kweken van deze vis in Kruishoutem is gebaseerd op het aquaponicssysteem, maar dan toch op een nieuwe manier. In traditionele aquaponicssystemen drijven planten op een soort vlot in het water. In dat water worden vissen gekweekt. De meststoffen die de vissen produceren worden opgenomen door de planten en zo krijg je min of meer een gesloten circuit.  Op zich een systeem met heel wat voordelen, maar ook enkele nadelen. Zowel de vis als de plant groeien bijvoorbeeld niet in optimale omstandigheden. Stijn kweekt zijn Omegabaars volgens quasi hetzelfde principe, enkel trekt hij plant en vis duidelijk los van elkaar.
Het regenwater dat op de tomatenserres valt, wordt opgevangen in grote reservoirs. Van daaruit gaat het water naar een voorraadtank in de viskwekerij’. De tank staat in verbinding met het dertigtal bassins waarin de vissen zwemmen. Het water gaat van de tank naar de bassins en wanneer het daar vuil wordt, wordt het terug naar de tank gepompt.  Daar wordt het gefilterd en dat gezuiverde water gaat terug naar de bassins.

Amper 1 procent van het volledige watervolume is afvalwater, dat vervuild is met uitwerpselen van de vissen. Dat keert niet terug naar de vistanks, maar gaat naar de tomatenserres. Daar dient het als bevloeiing en meststof. Zo dient zelfs het afvalwater een doel.

Een vegetarische vis

Een duurzame manier van vissen kweken kan op verschillende manieren. Net zoals een bewuste veganist die lokaal koopt een meer duurzame levensstijl heeft dan een vleeseter, is een vegetarische vis ook duurzamer dan de meeste gekweekte vissen.
Zo heb je voor 1 kilogram gekweekte kabeljauw of zalm al snel een paar kilogram andere vis nodig. Niet erg duurzaam natuurlijk. Dus ontwikkelde Stijn zelf een plantaardig meel om de vissen mee te voeden. Bovendien is de Omegabaars -verrassing- een vis die boordevol omega 3 onverzadigde vetzuren zit. Best gezond dus. Bovendien zit de vis in een gesloten circuit van regenwater. Geen risico op schadelijke stoffen, geen microplastic deeltjes én geen antibiotica nodig.
Hoewel de voeding zeker duurzaam is, ben ik wel benieuwd naar de smaak. Binnenkort ga ik er mee aan de slag.

Zelf ben ik niet de grootste voorstander van op grote schaal dieren kweken voor consumptie. Voor dit durf ik wel een uitzondering maken. De bedoeling van Stijn en de Omegabaars is immers het ontlasten van de zee en overbevissing tegengaan. Er even voor zorgen dat er minder gevist wordt en dat de zee zich kan herstellen zodat er daarna weer op een duurzame manier mee omgesprongen kan worden.
Bijna utopisch en gekkenwerk zou je denken. Maar dan moet ik altijd even aan Steve Jobs denken: “The People Crazy Enough to Think They Can Change the World Are the Ones Who Do”

Ik geloof dat Stijn gek genoeg is.

Foto’s: Lichtwaas – Charis Boel.