Is een tomaat nu een groente of fruit?
In mijn vorige blogpost had ik het er al even over. Moet ik nu fruit of groente zeggen tegen een tomaat? Uiteraard beschouwen de meeste mensen een tomaat als een groente, maar is dit 100% terecht?
Wel, dat hangt eigenlijk van het standpunt waaruit je het bekijkt af.
Als ik fruit zou moeten definiëren denk ik meteen aan zoete, suikerhoudende vruchten van een plant die rauw gegeten kunnen worden. Bij een groente denk ik meteen aan alle andere eetbare delen van een plant. Denk maar aan de bladeren (spinazie), bloemen (bloemkool of artisjok), de stengels (snijbiet), de wortels (wortel), of de knollen (aardappel).
Puur op basis van dat zouden we tomaten moeten indelen bij fruit. Dikwijls rauw gegeten, zoet en suikerhoudend.
Als we het vanuit tuinbouwkundig oogpunt bekijken is er een andere conclusie.
Alles wat aan een kruidachtige plant groeit is volgens de tuinbouwkundige definitie groente, terwijl alles wat aan een houtachtige plant groeit volgens deze definitie fruit is. Dit is een belangrijk criterium om bijvoorbeeld de tomaat niet als fruit maar als groente te beschouwen. Deze definitie is echter niet eenduidig, omdat sommige vruchten van kruidachtige planten zonder houtachtige delen toch tot het fruit worden gerekend, zoals de aardbei en de banaan. Een ander voorbeeld is de ananaskers, die aan een kruidachtige plant groeit en verwant is aan de tomaat en de aubergine, maar die toch tot het fruit wordt gerekend.
Een striktere indeling zou kunnen zijn dat groente aan eenjarige planten groeit (of dat de plant verloren gaat bij het gebruik, bijvoorbeeld wortels) en fruit aan meerjarige. Dit heeft wel tot gevolg dat de avocado als fruit beschouwd moet worden, maar dergelijke uitzonderingen zijn niet talrijk.
Dan is er nog het culinaire aspect (toch niet onbelangrijk in ons land vol Bourgondiërs) .
Het verschil tussen groente en fruit is in culinair opzicht niet zozeer welk plantendeel het betreft, maar of het bij de hoofdmaaltijd of als nagerecht dan wel los van een maaltijd wordt gegeten. In het eerste geval spreekt men van groente, in het tweede geval van fruit.
Twijfelgevallen zijn bijvoorbeeld de tomaat en de komkommer, beide vruchten die culinair ook tot de groenten wordt gerekend. Voor de rabarber geldt juist het omgekeerde: rabarber is geen vrucht en heeft de verschijningsvorm van een groente, maar wordt ook als fruit verwerkt in zoete gerechten. Ook bij de aardappel (eigenlijk een knollensoort) is sprake van twijfel; deze wordt meestal tot groenten gerekend, maar soms ook als aparte categorie gezien.
Het verschil tussen groente en fruit is vaak ook cultureel en taalkundig bepaald.
Ik denk wel dat we kunnen stellen dat de tomaat een vrucht is die over het algemeen beschouwd wordt gezien als een groente.
En voor diegene die iemand wilt overtuigen die gelooft in de tomaat als fruit. Het is zelfs bij wet vastgelegd dat de tomaat een groente is.
In 1893 besliste immers het Amerikaanse Hooggerechtshof in het proces Nix vs. Hedden dat de vrucht van de tomaat wettelijk als groente (en niet als fruit) moet worden beschouwd. Het proces was aangespannen in verband met de verschillende belastingtarieven die golden voor groente en fruit.
Voila, dat weten jullie dan ook alweer. Maar wat nu belangrijker is: Ga naar de winkel en koop een zak tomatenzaadjes. Plant ze en geniet van je zelfgekweekte groente. Of fruit.
Cheers,
R.